Font Tasarımcılığı Nedir?

Font tasarımcılığı, yazı karakterlerinin yaratılması, düzenlenmesi ve geliştirilmesi sürecinin bütünüdür. Bu alanın tasarımcıları, harflerin, rakamların ve sembollerin görsel tasarımını yapar.

Font tasarımı; okunabilirlik, estetik ve kullanım alanına uygunluk gibi etkenlerin dikkate alındığı süreçtir. İyi bir font tasarımı, metinlerin kolay okunmasını, şık görünmesini sağlamalı ve belirli duygulara hitap edebilmelidir. Ayrıca marka kimliği yaratmaya yardımcıdır.

Font Tasarımı Süreci

Profesyonel yazı karakteri tasarım sürecininin başlangıcından profesyonel ayarların yapılması ve lisanslamasına kadar olması gereken tüm aşamalarından bahsedeceğiz.

Araştırma ve Konsept Geliştirme

Tasarım sürecinin ilk ve giriş adımıdır. Bu aşamada yapılan seçimler fontun genel karakterini ve kullanım alanlarını şekillendirir. Tasarımcı, fontun kimler tarafından hangi alanlarda kullanılacağını analiz eder. Tarz seçimi bu adımda yapılır. Tasarımcı, geliştireceği fontun benzerlerinin geçmişini ve varsa kültürel yapısını araştırır. Akabinde mevcut font trendleri araştırılır ve pazardaki benzer ürünlerin incelemesi yapılır. Fontun iletmek istediği mesaja göre tema seçilir ve bunun üzerine araştırmalar yapılır. Eğer lüks bir tarz seçilmişse buna uygun sofistike ve zarif harflerden oluşan font tasarımı yapılır.
Kullanılacak alana göre fontun erişilebilirlik ve teknik gereksinimleri üzerine çalışılarak çıkacak ürünün birçok konuda eksiksiz olması sağlanır.

Taslak Çizimlerin Yapılması

Fontun kullanılacağı bağlam ve hedef kitle göz önünde bulundurulur ve tasarım fikirleri geliştirilmeye başlanır. Fontun genel tarzı ve karakteri üzerine araştırmalar yapılır, resmi ve kurumsal bir font mu yoksa rahat ve samimi, sıcak kanlı bir font mu hazırlanacağına karar verilir.

Tasarım sürecine öncelikle karakteri en iyi yansıtacak harflerin tasarımı ile başlanır. Bu seçim genelde; A, G, H, V gibi fontu yansıtacak harflerden yapılır.

Harflerin yüksekliği, genişliği ve eğimi gibi temel özellikleri belirlenir. Fontlara özgü detaylar bu aşamanın devamında eklenir. Harflere özgü serifler, köşeler, noktalar ve çentikler gibi çizimler yapılır.

Taslak denemeler üzerinde çalışılarak farklı yaklaşımlar denenir. İnce ayarlamalar ile harf formaları üzerinde düzenlemeler yapılır.

Yapılan çizimlerden sonra çıkan ürün ile ilgili geri bildirimler toplanır ve bunun üzerinde çalışılır. Dijitalleştirmeden önce son taslaklar gözden geçirilir. Bu aşama tasarımcının yaratıcılığı ve sanatsal bakışı ortaya çıkar ve  hazırlanacak fontun temelini oluşturur.

Dijitalleştirme Adımı

Font tasarımcısının kağıt üzerindeki taslaklarının dijital formata dönüştürdüğü geniş bir süreçten oluşan adımdır.

Süreç genellikle taslakların taratılarak dijital ortama aktarılması ile başlar. Dijital çizim uygulamalarında çizime başlanır. Bu uygulamalar vektörel tabanlı çalışmaktadır.

Harflerin eğimleri, köşeleri ve varsa tırnakları gibi detaylar bu adımda dijitalleştirilir.

Font oluşturma yazılımına aktarılır. Bu işlem için glyphs ve FontLab uygulamaları kullanılmaktadır.

Font Yapma Programları

Glyphs

Başlangıç seviyesi ve profesyonel kullanıcıları kapsayan bu uygulama ile geliştirilen karakterler fonta dönüştürülür. MacOS platformu için hazırlanmıştır ve oldukça geniş bir kitle tarafından kullanılmaktadır. Ücretli bir uygulamadır mini ve tam sürüm şeklinde satınalma seçenekleri mevcuttur.

• Kullanıcı dostu arayüze sahiptir. Yeni başlayanlar için kolay ve öğrenmesi kolaydır.
• Karakterlerin detaylı düzenlenmesine olanak tanır ve bunun için çeşitli araçlar sunur.
• Çoklu dil desteği mevcuttur. Farklı bölgeler ve diller için özel karakterlerin eklenmesine olanak tanır.
• Opentype özelliklerini destekler.
• Canlı önizleme ile gerçek zamanlı yazı karakteri simülasyonu yapılabilmektedir.
• Eklenti desteği sayesinde çeşitli ihtiyaçlar kolaylıkla giderilebilmektedir.
• Dışa aktarma kolaylığı ile farklı formatlarda çıktı alma imkanı vardır.

FontLab

Profesyonel yazı tipi geliştiricilerine hitap eden bir uygulamadır.

• Yeni font geliştirmenize ya da mevcut fontu düzenlemenize olanak tanır.
• Hassas ve alternatif düzenleme seçenekleri ile detaylı bir uygulamadır.
• Gelişmiş metrik ve kerning ayarları mevcuttur. Profesyonel tasarım detaylarına dikkat eden geliştiriciler için birçok ayarı mevcuttur.
• Opentype özellikleri vardır. Font alternatifleri ve dil destekleri gibi geliştirme seçenekleri sunar.
• Renkli font hazırlanmasına imkan tanır.
• Diğer tasarım ve tipografi uygulamaları ile entegre çalışabilen bir uygulamadır.

Karakter Ayarları

Fontun estetik ve işlevsel yönlerinin optimize edilerek sunulduğu adımdır. Genişlik ve yükseklik görsel uyuma göre dikkatli bir şekilde düzenlenir.

Kerning ve Tracking ayarlamaları yapılır. Karakterler arasındaki boşluğun harfler arasında ve genel olarak düzenlendiği ayarlardır. Örneği “AV” harfleri için standart boşluk yerine özel bir ayar uygulamak gerekebilir. Bu ayarlar metnin genel okunurluğunu etkiler.

Ascender; “d” gibi yukarı uzayan kısmı bulunan harfler ve Descender “p” gibi aşağı uzayan harflerin ayarlamaları yapılır.

Kalınlık ve incelik düzenlemeleri fontun tümünü etkiler. Geliştirilen fontun baskın ya da daha az görünür olmasına sebep olabilir.

Ligatürler ve Özel Karakter düzenlemeleri ile estetik ve fonksiyonellik sebepli yapılabilmektedir. iki harfin birleşmiş şekliyle tek seferde yazılabilmesini sağlayan şeye ligatür denir.

Çeşitli dilleri desteklemek için Diakritik işaretler eklenebilir. Böylece “ç, ö, ğ, ñ” gibi işaretler fontta kullanılabilir hale gelecektir.

Test ve Revizyon

Fontun çeşitli senaryo ve ortamlarda test edilmesi sürecidir. Her ihtimal düşünülmeli ve farklı senaryolar ile defalarca denemeler yapılmalıdır.

• Farklı metin kalıplarında denemeler yapılarak okunurluğu test edilir.
• Karakterlerin birbiri arasındaki uyumları kontrol edilir.
• Mümkün olduğunca sektör içindeki profesyonellerden geri bildirimler toplanır.
• Alınan geri bildirimlere göre düzenlemeler yapılır ve piyasaya sürülür.

Yayımlama ve Lisanslama

Yayımlamanın ilk adımında dokümantasyonun hazırlanması, fontun tanıtımı için kullanılacak görsellerin hazırlanması gibi tasarım işleri yapılır.

Fontun piyasaya sürülerek kullanım şartlarının belirlenmesi sürecidir. Fontun hangi amaçlarla kullanımına izin verileceği, hangi limitlerde nelere müsade edileceği gibi detayların belirtildiği bir lisans metni profesyonel tarafından hazırlanmalı ve font yayımlanırken mutlaka yanına eklenmelidir. Örneğin ticari olmayan kullanımlar için ücretsizken ticari kullanımlarda lisans bedeli talep edilebilir. Ayrıca basılı ve dijital kullanım için de lisanslama kriterleri uygulanabilir.

Fontun pazarlaması için öncelikle kurumsal web sitesinden tanıtım yapılır. İsteğe göre demo içerikler yayınlanabilir. Bunun akabinde online yazı karakteri marketleri ile anlaşmalar yaparak fontunuzu birçok mağazada aynı anda satışa sunabilirsiniz.